LAUSR

Kanser, bu hastaliga sahip olan kisilerin fiziksel saglik durumlari uzerindeki olumsuz etkilerin yani sira onemli psikolojik sorunlari da beraberinde getiren ciddi bir hastaliktir. Gunumuzde psikolojik tedaviler olumsuz belirtilerin azaltilmasinda etkili sonuclar ortaya koymaktadir. Ucuncu kusak bilissel davranisci psikoterapilerden biri olan Kabul ve Kararlilik Terapisi kanser hastalarinda belirtilerin azaltilmasinda onemli bir tedavi yaklasimidir. Ozellikle hastaligin kendisinin ve olumsuz etkilerinin kabul edildigi ve psikolojik esneklik duzeyinin yuksek oldugu durumlar daha az belirti ve hastalik surecine uyum gosterme davranisinda artis gibi olumlu sonuclarla iliskili bulunmaktadir. Bu calisma kapsaminda kanser hastalarinin psikolojik sorunlarina yonelik uygulanmis Kabul ve Kararlilik Terapisi temelli tedavi yaklasimlari sistematik bir sekilde degerlendirilmistir. Sadece kanser hastalari orneklemini, en az on test ve son test olcumleri ve Kabul ve Kararlilik Terapisinin temel bilesenlerini kapsayan bir mudahaleyi kullanmak gibi icleme kriterlerini karsilayan on bes calisma detayli olarak incelenmistir. Sonuclar, uygulanan tedaviler sonrasinda hem tedavi oncesine hem de kontrol gruplarina kiyasla kanser hastalarinin psikolojik esneklik, travma sonrasi gelisim, maneviyat ve yasam kalitesi duzeylerinde anlamli artislar oldugunu; hastaligin tekrar edecegi korkusu, depresyon, kaygi, stres, duygusal kontrol ve dusunceleri bastirma davranislarinda ise anlamli azalmalar oldugunu gostermektedir. Ayrica, sadece tedavi oncesine gore farkindalik duzeylerinde artis gozlenirken, agri ve iliskili belirtiler, tukenmislik, uyku sorunlari ve hareketsiz yasam tarzinda anlamli azalmalar gorulmustur. Hem bireysel hem de grup olarak nispeten kisa sureli bir sekilde uygulanabilen Kabul ve Kararlilik Terapisi temelli mudahale yontemleriyle kanser hastalarinin olumsuz psikolojik belirtileri azaltilabilir ve bunun yaninda yasama dair beklentilerinin ve yasam kalitelerinin artmasi saglanabilir. Ancak mudahalenin guvenirliginin artmasi ve farkli kanser hastalarina genellenebilmesi icin gelecekte yontemsel acidan daha kontrollu ve terapi kazanimlarinin daha uzun donemli olarak takip edilecegi calismalara ihtiyac duyulmaktadir.